Ủy thác đầu tư đã phổ biến trên thị trường Mỹ cách đây hơn 100 năm bằng các quỹ mở (Mutual Fund) với CAGR dài hạn trung bình 9-10%/năm.
Đây là hình thức đầu tư giúp bạn giảm bớt áp lực trên thị trường vốn đầy biến động, phù hợp với nhà đầu tư cá nhân chỉ muốn tích lũy cho các dự định tài chính.
Ủy thác giúp bạn đạt được các mục tiêu tài chính cá nhân như quỹ lương hưu, quỹ học vấn hoặc dùng tiền để mua tài sản giá trị trong tương lai.
Tại sao bạn nên ủy thác đầu tư?
Ủy thác đầu tư giống như việc bạn thuê nhân sự để quản lý vốn của bạn.
Thay vì bạn phải tự tìm tòi và “chảy máu” trên thị trường chứng khoán đầy rẫy những rủi ro.
Bạn có muốn tiết kiệm 10.000 giờ và hàng tỷ đồng biến mất trên thị trường chứng khoán?
Bằng cách thuê 1 nhân sự đủ giỏi và đủ thâm niên, họ sẽ giúp bạn giảm bớt thua lỗ khi thị trường giảm giá và giúp bạn tối ưu hóa lợi nhuận khi thị trường tăng.
Theo thống kê thì đa phần các nhà đầu tư nghiệp dư đều thua lỗ trên thị trường chứng khoán vì thiếu kinh nghiệm quản trị rủi ro và tối ưu hóa tỷ suất lợi nhuận.
Rủi ro và lợi nhuận giữa việc ủy thác vốn và tự đầu tư
Rủi ro và lợi nhuận khi tự đầu tư đối chiếu với ủy thác đầu tư:
Tự đầu tư và ủy thác đầu tư
| Tự đầu tư | Ủy thác vốn |
| Danh mục giảm sâu từ 70-90% vốn. | Danh mục giảm bằng hoặc ít hơn mức giảm toàn thị trường. |
| Lợi nhuận giới hạn bởi tâm lý chốt lãi | Lợi nhuận hết chu kỳ khi ủy thác dài hạn |
| Chọn tài sản theo cảm tính | Tài sản được đánh giá kỹ lưỡng dựa trên thông tin, tài chính và dự báo tăng trưởng doanh nghiệp. |
| Không kịp tháo chạy khi thị trường đột ngột “vỡ trận” | Cơ cấu tài sản kịp lúc dựa nhiều yếu tố phân tích. |
Các hình thức ủy thác đầu tư trên thị trường vốn
Ở Việt Nam có các hình thức ủy thác đầu tư phổ biến mà bạn có thể tham khảo:
Ủy thác vốn thông qua quỹ ETF:
ETF là quỹ hoán đổi danh mục mô phỏng biến động (Lợi nhuận – Rủi ro) của các chỉ số tham chiếu trên thị trường vốn.
Các ETF mô phỏng bộ chỉ số như VN30, VN DIAMOND, VNFIN LEAD,…
Ủy thác đầu tư bằng ETF giúp bạn giảm thiểu rủi ro thua lỗ vì ETF đã tự phân tán rủi ro đầu tư bằng một rổ chỉ số bao hàm nhiều cổ phiếu trong rổ.
Đọc thêm: ETF: Hướng dẫn đầu tư toàn tập.
Ủy thác đầu tư bằng quỹ mở (Mutual Fund):
Quỹ mở được quản lý bởi các quỹ đầu tư chuyên nghiệp.
Quỹ mở khác ETF là Fund Manager (Quản lý quỹ) lựa chọn tài sản dựa trên các phân tích về doanh nghiệp và cơ cấu tài sản để giảm thiểu thua lỗ và tối ưu lợi nhuận.
Lựa chọn quỹ mở có thâm niên bạn sẽ tối ưu lợi nhuận trong dài hạn vì quỹ đã tồn tại qua nhiều thời điểm tăng-giảm của thị trường.
Ủy thác đầu tư bằng bảo hiểm nhân thọ liên kết chứng chỉ quỹ (ILP – Investment-Linked Product)
ILP cũng gần giống như bạn ủy thác vào quỹ mở.
Điểm riêng biệt là các công ty bảo hiểm liên kết với quỹ đầu tư dành riêng cho công ty bảo hiểm với chiến lược đầu tư riêng biệt.
Ủy thác bằng ILP giúp bạn giữ vững tài chính bằng khoản tiền bảo lãnh cho người trụ cột khi người trụ cột không may “đăng xuất” khỏi thế giới, đi kèm quyền lợi đầu tư để xây dựng quỹ hưu trí hoặc các quỹ tài chính cá nhân.
Tại sao bạn nên xây dựng mục tiêu tài chính trước khi ủy thác đầu tư?
Khi bạn bắn một mũi tên bạn cần có bia bắn và mục tiêu của bạn là hồng tâm của tấm bia.
Vậy tại sao bạn đầu tư nhưng lại không xây dựng mục tiêu tài chính?
Bạn muốn ủy thác đầu tư bao lâu và để làm gì trong tương lai?
Nếu bạn không vạch ra mục tiêu tài chính thì bạn sẽ rất dễ từ bỏ hành trình đầu tư của mình.
Một con số định lượng được sẽ giúp bạn cố gắng đến cùng để hoàn thiện nó và kiên định với giấc mơ của mình.
Hầu hết nhà đầu tư cho dù có ủy thác hay tự đầu tư đều sẽ từ bỏ giữa chừng vì không có mục tiêu đầu tư cụ thể.
Chính vì vậy mà bạn sẽ bị dao động khi thị trường giảm và tăng.
Thị trường giảm bạn cũng rút vốn và thị trường tăng bạn cũng rút vốn chốt lãi.
Vậy rốt cuộc bạn đang đầu tư hay bạn đang lãng phí:
- Chi phí cơ hội.
- Chi phí thực (Phí, thuế).
- Đánh mất lợi nhuận.
Bạn nên ủy thác bao nhiêu?
Ủy thác đầu tư bao nhiêu phụ thuộc vào cơ cấu chi phí gia đình bạn và mục tiêu dự định đầu tư.
Sau khi thu nhập phân bổ vào việc:
- Trả thẻ tín dụng
- Trả các chi phí thiết yếu
- Quỹ dự phòng khẩn cấp
- Ngân sách để học tập
- Ngân sách để giải trí hoặc mua sắm đồ đạc
Bạn sẽ phân bổ đầu tư dựa vào cơ cấu chi phí gia đình. Về cơ bản, từ 10-20%/năm thu nhập để ủy thác định kỳ sẽ giúp bạn tối ưu hóa tài sản.
Hoặc bạn có thể tính toán khoảng tiền bạn mong muốn có trong 10-15 năm tới để phân bổ đầu tư phù hợp tại thời điểm hiện tại.
Một bài toán ví dụ đơn giản:
Bạn muốn được tự do tài chính với mức sống tối thiểu là 30tr/tháng, tương ứng 360tr/năm trong vòng 10 năm tới mà không cần phải làm việc.
Tỷ suất lợi nhuận kép kỳ vọng: 10%/năm khi ủy thác đầu tư.
Tỷ suất lạm phát bình quân: 5%/năm trong 10 năm tới.
*Các con số đều là ước tính, không chính xác 100%.
Mức sống 360tr/năm trong 10 năm tới:
\[ FV = 360*(1+5\%)^{10} = 586 triệu/năm \]
Tương ứng 48.8tr/tháng
Để tự do tài chính và dòng tiền luôn duy trì cho bạn 48.8tr/tháng mà bạn không cần phải làm việc:
\[ Cash Value = 586tr/7\% = 8,377,172,366đ \]
Bạn cần phải có khoảng 8,377,172,366đ vào 10 năm tới. Với số tiền này bạn chọn công cụ tạo thu nhập cố định (Fixed Income) sẽ tạo ra dòng tiền 586tr/năm liên tục và đều đặn.
Vậy bạn cần tiết kiệm bao nhiêu mỗi năm và trong 10 năm bạn sẽ đạt tự do tài chính:
Áp dụng công thức Goal Seek để tìm ra giá trị tiết kiệm hằng năm trên Excel:
\[ 8,377,172,366đ = X*(1+10\%)^9 + X*(1+10\%)^8 + X*(1+10\%)^7 + X*(1+10\%)^6 + X*(1+10\%)^5 + X*(1+10\%)^4 + X*(1+10\%)^3 + X*(1+10\%)^2 + X*(1+10\%)^1+ X*(1+10\%)^0 \]
Bạn cần tiết kiệm 525,628,988 triệu/năm, tương ứng 43,802,415 triệu/tháng nếu muốn tự do tài chính trong 10 năm tới.
Vậy để có CAGR 10%/năm, bạn nên ủy thác đầu tư hay tự đầu tư?
Lịch sử đầu tư của các quỹ mở đã đạt ít nhất là 8-10%/năm trong 15 năm gần nhất, 10 năm gần nhất là 10-12%/năm, 5 năm gần nhất từ 13-15%/năm.
Còn lịch sử của nhà đầu tư cá nhân Invest VND chỉ biết Warren Buffett ~20%/năm trong 53 năm, Peter Lynch ~29.3%/năm trong 13 năm ông điều hành quỹ Magelan Fund Fidelity.
Bạn hoàn toàn có thể tự do tài chính nếu có mục tiêu cụ thể và công cụ để đạt được.
Lời kết
Ủy thác đầu tư không giúp bạn tự do tài chính nhưng sẽ giúp bạn giảm bớt áp lực và tiết kiệm chi phí cơ hội để đạt được các dự định tài chính.
Tự do tài chính là hành trình dài và không phải ai cũng có thể đạt được.
Nó phụ thuộc vào nghề nghiệp, khả năng quản lý và phân bổ vốn và năng lực tạo ra dòng tiền.
Ông Ronald James Read là một nhân viên tại trạm xăng ở Mỹ, tuy nhiên nhờ đều đặn tích lũy và đầu tư vào thị trường vốn. Ông đã để lại di sản 1,2 triệu USD cho Thư viện Tưởng niệm Brooks, 4,8 triệu USD cho bệnh viện Bệnh viện Brattleboro Memorial trước khi qua đời.
Khối tài sản suốt cuộc đời ông đã tích lũy được ước tính gần 8 triệu USD và ông hoàn toàn là một người bình thường, không là doanh nhân, bác sĩ, kỹ sư, diễn viên,… mà chỉ là một nhân viên bình thường như mọi người.
